DEMANS NEDİR?

Demansı olan pek çok kişi uzun süre kendi evinde yaşamayı tercih eder. Fakat hastalık ilerledikçe demans hastası için günlük faaliyetler ve ihtiyaçlarla başa çıkmak zorlayıcı hale gelmektedir. Böyle bir süreçte yalnız yaşayan demans hastası yemek yemeyi unuttuğu için kilo kaybedebilir, ilaçlarını almayı unutabilir, hijyen problemleri yaşayabilir, hatta evden çıktığı durumlarda evinin yolunu bulamayıp kaybolabilir. Hastanın, aile bireylerinden birinin evine taşınması, çocukları arasında sırayla bakılması vb. durumlar hastanın zaman-mekân oryantasyonunu bozmakta, buna bağlı agitasyon (sinirlilik, gerginlik) konfüzyon (kafa karışıklığı) vb. durumlara sebep olabilmektedir. Demansı olan kişinin bakımı, fiziksel olduğu kadar duygusal ve psikolojik olarak da çok fazla dikkat isteyen bir iştir. Çoğu durumda hastaya bakan aile bireyinin gününün tamamını hastaya ayırması gerekmektedir. Tüm bu faktörlerden dolayı hastaya bakan aile bireylerinde de kısa süre içerisinde tükenmişlik sendromu ve depresyon gelişebilmekte, hastaya yaklaşımları ve buna bağlı hastanın durumu olumsuz bir hale gelebilmektedir. Demans hastasının bakımı için evde bakıcı çalıştırıldığı durumlarda da benzer sıkıntılar yaşanabilmektedir. Bakıcı desteği ile evde bakılan demans hastaları yeterince sosyal ve psikolojik destek almadıkları için hastalıkları daha hızlı ilerlemektedir. Aynı şekilde bakıcıların hastalara yeterli fiziksel aktivite yaptırmaması sebebiyle hastanın kas kaybı artmakta, hasta daha hızlı bir şekilde önce koltuğa sonra da yatağa bağımlı hale gelebilmektedir. Ayrıca hareketsizliğe bağlı fiziksel sıkıntılar (yatak yaraları, dolaşım bozuklukları vb.) da artmaktadır.

Hasta yakınlarının yukarıda belirtilen durumlar yaşanmadan, profesyonel bakım ve hemşirelik hizmeti alabileceği bir bakımevine hastasını yatırması vakaların büyük çoğunluğunda hem demans hastasına hem de hasta yakınına iyi gelmektedir. Sosyal bir ortamda gerekli bakım ve hemşirelik hizmeti verilen demans hastaları ev ortamına göre sosyal ortamın gereği olarak daha uyumlu olmakta, evde yaşanabilen yemek yememe, ilaç içmeme vb. davranışlar bakımevinde genellikle yaşanmamaktadır. Bakımevlerinde verilen hemşirelik ve doktorluk hizmetleri sayesinde de hastanın genel sağlık durumu yakından takip edilmektedir. Çoğu durumda demans hastasının bakım ve sorumluluğunu üstlenmiş olan aile bireyi de bakımevine yatış sonrasında yaklaşık 3 aylık bir süre içerisinde tükenmişlik sendromu ve bakımdan kaynaklı depresyonunu atlatmaktadır.